عمر دندان عصب کشی شده چقدر است؟

ماندگاری دندانی که قرار است عصب کشی (درمان ریشه) شود، یکی از سوالات شایع مراجعین من است. ارزش صرف زمان و هزینه برای درمان در مقابل سال های کارکرد دندان، دغدغه طبیعی اکثر افرادیست که برای دریافت خدمات دندانپزشکی مراجعه می کنند. عصب کشی(درمان ریشه) به حفظ دندان طبیعی کمک می کند و در صورتی که بازسازی تاجی (پرکردگی یا روکش) نیز به نحو مناسبی انجام شود، در اکثر موارد دندان برای سال های زیاد یا حتی تا پایان عمر باقی خواهد ماند.در این مقاله به سوالاتی که در زمینه طول عمر دندان بعد از عصب کشی مطرح است، پاسخ داده ایم.

اگر بعد از عصب کشی رگ های خونی و اعصاب و در واقع بافت زنده ای در کانال ریشه دندان باقی نمی ماند، چطور امکان بقای دندان وجود دارد؟

به طور خلاصه هنگامی که پالپ که بافت زنده ی موجود در فضای داخلی کانال های ریشه است و محتوی رگ های خونی و اعصاب می باشد، ملتهب یا عفونی می شود، دندان نیاز به عصب کشی (درمان ریشه) پیدا می کند. در عصب کشی (درمان ریشه) بافت پالپ ملتهب یا بقایای آن، از کانال ریشه خارج می شود و سپس کانال های ریشه شکل دهی و پاکسازی و ضد عفونی می شوند.

اگر می خواهید راجع به عصب کشی (درمان ریشه) و مراحل آن اطلاعات کاملی داشته باشید، این مطلب را بخوانید.

لازم به ذکر است که دندان همچنان از طریق الیاف و اتصالاتی از جنس بافت همبندی به استخوان زنده فک متصل است. به همین دلیل اگر چه بعد از عصب کشی (درمان ریشه) بافت های زنده پالپ دیگر در فضای داخلی کانال ریشه وجود ندارند، اما دندان در بستری از بافت های زنده می تواند همچنان به عملکرد خود ادامه دهد.

همچنین بخوانید: عصب کِشی صحیح است یا عصب کُشی؟

آیا امکان پیش بینی عدد دقیقی برای سال های ماندگاری دندان در دهان وجود دارد؟

گاهی بعضی از مراجعین مصر هستند که عدد دقیقی به آن ها اعلام شود: مثلا 5 سال، 10 سال، 15 سال …
اما شاید برآورد یک عدد قطعی نه تنها امکان پذیر نباشد بلکه مبنای علمی هم نداشته باشد. همان طور که سال های باقی ماندن یک دندان طبیعی در شرایط سالم و بدون پوسیدگی، در همین وضعیت، به نحوی که نیاز به هیچ گونه درمان دندانپزشکی نداشته باشد در دهان افراد مختلف به دلایل بسیاری متفاوت است، ماندگاری دقیق یک دندان عصب کشی شده در دهان نیز به عوامل متعددی بستگی دارد. واضح است که شرایط دندان های مختلف در افراد با هم متفاوت است.

چه عواملی بر ماندگاری دندان عصب کشی شده موثرند؟

بهداشت دهان

یک تصور نادرست وجود دارد که دندانی که تحت درمان دندانپزشکی مثل پرکردن یا روکش قرار گرفته است هرگز دوباره پوسیده نمی شود. در حالی که عدم رعایت بهداشت دهان و دندان همان طور که منجر به پوسیدگی دندان طبیعی می شود، در درازمدت می تواند در زیر پرکردگی یا روکش دندان هم سبب عود پوسیدگی شود. پوسیدگی منبع باکتری است و موجب التهاب و آلودگی کانال ریشه دندان و عفونی شدن مجدد دندانی می شود که قبلا یک بار عصب کشی شده است.

فاکتورهای مرتبط با درمان دندانپزشکی

بر اساس مطالعات علمی انجام شده اگر عفونت از کانال ریشه به استخوان منتشر نشده باشد و به اصطلاح دندانپزشکی در اطراف ریشه دندان ضایعه وجود نداشته باشد، شانس موفقیت درمان بیش تر است. در تصویر نمونه ای از رادیوگرافی (عکس) دندانی که عفونت به اطراف ریشه و در استخوان منتشر شده است را می بینید.

همچنین بخوانید: آیا باقی ماندن ریشه در لثه مهم است؟

به زبان ساده هر چقدر دندانی که نیاز به عصب کشی (درمان ریشه) دارد زودتر شناسایی و درمان شود نتیجه درمان قابل پیش بینی تر خواهد بود. بنابراین تاخیر در درمان دندانی که نیاز به عصب کشی (درمان ریشه) دارد، جایز نیست.

بدیهی است که کیفیت عصب کشی (درمان ریشه) نیز در موفقیت دراز مدت موثر است. مهم است که در پروسه درمان، ریشه ها به نحو موثری ضد عفونی شوند و همین طور در سریع ترین زمان ممکن بعد از اتمام عصب کشی (درمان ریشه) پرکردگی دائمی یا روکشی با کیفیت بالا روی تاج دندان قرار می گیرد. یک روکش یا پرکردگی نامناسب که روی ریشه ها را به خوبی مهر و موم نکند به علت نشت بزاق از اطراف آن در درازمدت ممکن است سبب شکست خوردن یک عصب کشی ( درمان ریشه) ایده آل شود.

فاکتورهای مرتبط با نوع دندان

دندان های جلویی (پیشین و نیش) معمولا فقط یک ریشه دارند و به علت موقعیت قرارگیری در دهان، دسترسی بهتری نیز برای درمان دارند. در حالی که دندان های عقب ( آُسیای کوچک و آُسیا) معمولا دو یا سه ریشه دارند، دسترسی به آن ها کم تر است و پروسه درمان آن ها نیز معمولا پیچیده تر و طولانی تر است. به علاوه فشار نیروهای جویدن به دندان های عقب بیش تر وارد می شود. مجموعه این فاکتورهای اجتناب ناپذیر آناتومیک سبب می شود که به صورت کلی میزان ماندگاری دندان های جلو بیش تر از دندان های عقب باشد.

افزایش سن

با افزایش سن ممکن است به علت تمرکز فشارها و نیروهای جویدن در گذران زندگی، دندان ها چه عصب کشی شده باشند و چه نشده باشند، بیش تر مستعد انواع ترک و شکستگی شوند. این مطلب به خصوص در مورد دندان های آسیا صدق می کند. به همین دلیل قراردهی روکش بر روی دندان های آسیای عصب کشی شده به منظور پوشش و محافظت بیش تر از این دندان ها در برابر استرس های جویدن، ممکن است به ماندگاری درازمدت آن ها کمک کند، به خصوص اگر دندان از قبل در اثر پوسیدگی به شدت تخریب شده باشد و بافت تاجی سالم باقیمانده کم باشد.

اگر می خواهید راجع به اینکه آیا امکان عصب کشی و پرکردن دندان به طور همزمان و در یک جلسه وجود دارد؟ بیش تر بدانید، این مطلب را بخوانید.

با وجود تمام این فاکتورها، به صورت میانگین نگهداری یک دندان طبیعی به کمک عصب کشی ( درمان ریشه) برای سال های زیادی در دهان امکان پذیر است. امروزه بسیاری از افراد با این روش عملکرد طبیعی جویدن خود را تا پایان زندگی نیز حفظ می کنند.

نوشته شده توسط دکتر ثنا جباری(متخصص درمان ریشه)