دندان آهکی چیست؟

دندان آهکی واژه ای است که بیمار برای توصیف شرایط دندان خود، برای دندانپزشک به کار می برد. این واژه یک واژه‌ی علمی نیست و در هیچ کتاب و اسناد مربوط به حوزه دندانپزشکی، وجود ندارد.

معمولا بیماران برای توصیف دندان خود، اینگونه شرح حال خود را بیان می کنند که دندان‌های من پوک است و موقع غذا خوردن دندان‌ها خرد می شوند و دائم برای عصب کشی دندان یا ترمیم دندان باید به دندانپزشک مراجعه کنم. برخی معتقدند این مشکل خانوادگی است و در بین اکثر افراد خانواده یا فامیل آنها وجود دارد.
افرادی که دندان آهکی دارند، عمدتا در سن های جوانی و میان‌ سالی تعداد زیادی از دندان های خود را از دست می دهند و زودتر از سایر افراد به دندان مصنوعی نیاز پیدا می کنند.

افرادی که مدعی داشتن دندان های آهکی هستند، همیشه از خرد شدن دندان خود شکایت دارند.
معمولا این افراد می گویند قبل از خرد شدن دندان هیچ نشانه‌ای از پوسیدگی وجود نداشته، ولی بخشی از دندان آنها خرد یا پودر شده است.
این اتفاق دلایل مشخص دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

علائم آهکی شدن دندان چیست؟

دلیل اصلی آهکی شدن دندان ها پوسیدگی است که برای این افراد سوال برانگیز است؛ زیرا هیچ علائمی از پوسیدگی در دندان های خود حس نمی کنند.

نشانه هایی مانند حساسیت به سرما، حساسیت به گرما و مزه ها از علائمی هستند که دندان پوسیده دارد. افرادی که دندان آهکی دارند شاکی از این هستند که چرا هیچ علائمی مانند ایحاد حفره، درد و حساسیت در این دندان ها حس نمی‌شود.

یا به عنوان مثال چرا وقتی در آینه نگاه می کنیم هیچ حفره یا لکه سیاه بدشکلی در دندان دیده نمی‌شود؟

درواقع حق با این افراد است و این فرآیند باید دیده شود، تا فرد متوجه شده و برای درمان پوسیدگی دندان اقدام کند.
اما در برخی اوقات پوسیدگی دندان از سطوح خاموش در حال شکل‌گیری است و هیچ نشانه ای نخواهد داشت. البته این نوع پوسیدگی از دید دندانپزشک قابل مشاهده و بررسی است در حالی که بیمار متوجه این پوسیدگی ها نشده است.

پوسیدگی دندان چگونه به وجود می آید؟

قسمت بیرونی دندان‌ یا آخرین لایه دندان را مینا می‌گویند که بسیار نفوذناپذیر و متراکم است ولی قسمت زیرین این لایه عاج دندان وجود دارد که لایه‌ای متخلخل مانند اسفنجی فشرده می‌باشد. در واقع در این لایه های دندان هرچه از سطح به پایین برویم از میزان فشردگی آنها کمتر می شود و حفره‌های درون اسفنج بزرگ تر می شوند.
قسمت عاج نسبت به مینای دندان از مقاومت و استحکام کمتری برخوردار است که هر چه هم از این لایه‌ به لایه های لایه‌های پایین تر می رویم تراکم آنها نیز کمتر می شود.

رنگ مینای دندان سفید و سخت و خیلی استوار ولی رنگ عاج دندان زرد و پرشده از رشته های عصبی و خیلی حساس است که بسیار نسبت به پوسیدگی آسیب پذیر هستند.

مینای دندان در دندان به منزله یک محافظ یا سپر محکم برای دندان به حساب می آید. دلیل این مقاومت محافظت لایه های زیرین دندان از انواع باکتری می‌ باشد چون مینا در برابر نفوذ باکتری، بسیار مقاوم است.

اما وقتی باکتری به هر طریقی به درون مینای دندان نفوذ کند می تواند نقطه ای را سوراخ کند و با تشکیل یک کانال از همان جا به مرور به قسمت داخلی عاج دندان می رسد. با این حال، از آنجایی که مینای دندان مقاومت بالایی دارد و سخت می باشد به باکتری ها اجازه نمی دهد که این حفره کوچک را گسترش دهند. ولی با ورود همان میزان باکتری هرچند جزئی از مینای دندان، باکتری ها به لایه حساس و ضعیف تر آج می رسند، با رسیدن به بافت نرم باکتری ها به سرعت می‌توانند این قسمت را تخریب نمایند.

اکنون می‌توانید متوجه روند آهکی شدن دندان ها شوید. درواقع مهم‌ترین دلیل برای پودر و خرد شدن ناگهانی دندان‌ها نفوذ باکتری ها به قسمت های عمیق عاج است که منجر به بروز پوسیدگی نهفته می شود. در اکثر موارد میزان پوسیدگی در همه سطوح عاج گسترده می‌ شود و در عین حال لایه بیرونی یعنی مینای دندان از بیرون نسبتا سالم است و نمایی کاملا طبیعی و سالم دارد. شاید، اختلال خاصی در دندان از بیرون مشاهده نمی‌ شود ولی در اصل مینای دندان بدون تکیه‌گاه و پشتیبان است. بنابراین مینای بدون تکیه‌‌گاه به شدت مستعد خرد شدن و پودر شدن است، در نتیجه دندان شما، در زمان‌ جویدن غذا، با کوچک‌ترین ضربه یا فشار خرد می‌ شود.

چه عواملی که باعث آهکی شدن دندان می شود؟

عوامل زیادی در آهکی شدن دندان ها دخیل هستند؛ که عبارتند از موارد زیر:

• عوامل وراثتی
• بیماری های قبل، حین و بعد از تولد
• برخی مواد آلوده‌کننده‌ محیط دندان
• دوره‌های متعدد بارداری
• دفعات زیاد تهوع و استفراغ در دوران بارداری

نارس بودن نوزادروش های جلوگیری از آهکی شدن دندان چیست؟

اکنون به این علم رسیده‌اید که دلیل اصلی آهکی شدن یا پوک شدن دندان ناشی از پوسیدهای مخفی و درونی است. همان‌طور که گفته شد، اصلی ترین دلیل این خرد شدن های ناگهانی دندان، نفوذ باکتری به لایه ی زیرین مینا یعنی عاج است.
بنابراین برای عدم پوسیدگی این قسمت از دندان بهترین راه برای تشخیص زودهنگام پوسیدگی است. با معاینات‌ دوره‌ای دندانپزشکی می توانید قبل از اینکه دندان های شما خرد شود و به مرحله عصب کشی دندان برسید از پیشرفت پوسیدگی جلوگیری کنید.

در چنین مواردی که بیمار با پوسیدگی‌های عمیق عاج مراجعه می‌ کند، در اکثر موارد، چنانچه در مراحل اولیه، علت پوسیدگی و مشکلات مربوطه تشخیص داده شود، با درمانی کم هزینه و ساده می‌توان از آهکی شدن دندان پیشگیری کرد.

در مواردی که زمینه این مشکل مربوط به اختلالات مربوط به مراقبت‌های حین و بعد از دوران بارداری است باید به صورت کنترل شده این دوره طی شود. برهمین اساس می توان تهوع و استفراغ‌های مکرر و تب بالا را در مادران باردار کنترل کرد.
همچنین بهتر است در صورت امکان با مراقبت های لازم در دوران بارداری از تولد نوزاد نارس تا حدودی جلوگیری کرد.

با این حال، مواردی هم وجود دارند که دچار نواقص مادرزادی هستند که امکان پیشگیری نخواهند داشت. در چنین بیمارانی پس از تشخیص بیماری های مادرزادی دهان و دندان، بیمار باید با مراجعه‌های دوره‌ای و زمانبندی شده برای برطرف کردن نواقص و پیشگیری از وسیع شدن دندان ‌های آهکی اقدام کند.

این مطلب توسط تیم نویسندگان وبسایت نوشته شده است.