اگرچه با مراقبت از دندان شیری شاید بتوان آن را مدت زمان بیشتری نگه داری کرد، اما دندان های شیری کودکان ممکن است به دلایل مختلف بیفتند در عین حال دندان ها تمایل دارند فضاها را پر کنند. شکاف هایی که با ریختن دندان های شیری ایجاد شده اند، توسط دندان های کناری در حال پرشدن هستند. همین عامل منجر به کج شدن دندان ها شده و با پرشدن شکاف رشد دندان های دائمی دچار اختلال می شوند. در چنین شرایطی فضا نگهدار دندان کودک برای جلوگیری از این مشکلات پیشنهاد می شود.
فضا نگهدار دندان چیست؟
این سوال که فضا نگهدار دندان چیست یک سوال پرتکرار و رایج است. نگهدارنده فضا دندانی نوعی وسیله دندانپزشکی است که برای حفظ فضای دندان یا محل دندان از دست رفته استفاده می شود. نگهدارنده فضای دندانی را می توان برداشت یا تعمیر کرد. این ابزار دندانی، به شکل متحرک، از فلز یا پلاستیک ساخته شده و با ساکشن یا گیره در جای خود نگه داشته می شود. نگهدارنده دندانی ثابت نیز از فلز ساخته شده و در جای خود چسبانده می شود.
نگهدارنده فضای دندان، زمانی استفاده می شود که دندان های شیری در کودکان زود از دست می روند. درواقع نگهدارنده فضای دندانی به باز نگه داشتن فضا تا بیرون آمدن دندان دائمی کمک می کند. نگهدارنده فضای دندانی در بزرگسالان هم در موارد استفاده می شود که دندانی به دلیل آسیب، بیماری یا کشیدن دندان از دست رفته است. فضا نگهدارنده دندانی به باز نگه داشتن فضا تا زمانی که بتوان ایمپلنت یا پل دندانی قرار داد کمک می کند. نگهدارنده های فضای دندانی توسط دندانپزشک ساخته می شوند. استفاده از آنها راحت و بدون درد است. هنگام استفاده از این ابزار، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن طبق معمول همچنان ضروری است.
فضا نگهدار دندان کودک
فضا نگهدار دندان کودک وسیله‌ای است که برای حفظ جایگاه دندانهای دائمی در حال رشد، پس از افتادن زودهنگام یا کشیدن دندانهای شیری استفاده میشود. این وسیله از حرکت دندانهای مجاور به سمت فضای خالی ایجاد شده جلوگیری کرده و اطمینان حاصل می‌کند که دندانهای دائمی در موقعیت صحیح خود رویش کنند.
عوارض فضا نگهدار دندان کودک
استفاده از فضا نگهدار دندان در کودکان معمولاً عوارض جدی به همراه ندارد و بیشتر برای حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از مشکلات بعدی مانند کج شدن دندان‌ها انجام میشود. با این حال، مانند هر وسیله‌ی دیگری، ممکن است برخی عوارض جزئی را به همراه داشته باشد.
مراقبت های لازم بعد از گذاشتن فضا نگهدار دندان
بعد از نصب فضا نگهدار دندان برای کودک، رعایت برخی مراقبت‌ها بسیار مهم است تا از بروز مشکلات احتمالی و افزایش طول عمر فضا نگهدار اطمینان حاصل شود.
- تمیز کردن صحیح: فضا نگهدار را به طور مرتب و بعد از هر وعده غذایی باید به خوبی تمیز کرد. برای تمیز کردن فضا نگهدار متحرک می‌توان از مسواک نرم و خمیردندان استفاده کرد. فضا نگهدارهای ثابت را نیز باید با مسواک و نخ دندان به طور کامل تمیز کرد.
- رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار مهم است.
- مراجعات منظم به دندانپزشک: برای بررسی وضعیت فضا نگهدار و اطمینان از اینکه به درستی در دهان قرار گرفته است، باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کرد.
- اجتناب از مصرف غذاهای سفت و چسبنده: این نوع غذاها ممکن است به فضا نگهدار آسیب برساند یا آن را شل کنند.
- اجتناب از فشار آوردن به فضا نگهدار: کودک نباید با زبان یا انگشت خود به فضا نگهدار فشار آورد یا آن را جابجا کند.
انواع فضا نگهدار دندان کودک
نگهدارنده فضا توسط متخصص ارتودنسی با در نظر گرفتن برخی عوامل انتخاب می شود. دو نوع نگهدارنده دندان برای بیماران استفاده می شود: متحرک و ثابت.
فضا نگهدار دندان ثابت
نگهدارنده های غیر متحرکی هستند که بیمار نمی تواند در آنها مداخله کند و برداشتن و اعمال آن توسط متخصص ارتودنسی انجام می شود. نگهدارنده ها روی دندان نصب می شوند. اغلب برای از دست دادن یک طرفه دندان استفاده می شود. در مواردی که بیش از یک دندان از دست رفته باشد، ممکن است استفاده نشود.
فضا نگهدار دندان متحرک
فضا نگهدارنده های ثابتی هستند که میتوانند توسط بیمار نصب و حذف شوند. به طور کلی در مواردی که چند دندان از دست دادند، استفاده می شود. این نمونه را به هر دو طرف و در فک پایین یا بالا می توان اعمال کرد. دارای معایبی مانند گم شدن یا شکستن است.
علاوه بر این، مزایای تمیز کردن آسان و جدا شدن در صورت تمایل را هم به همراه دارد. در برخی از درمان های دندانپزشکی از فضا نگهدارنده متحرک و دندان های مصنوعی در آن ناحیه استفاده می شود تا به تغذیه و آواسازی فرد کمک کند و در نتیجه مشکلات تغذیه و آواسازی فرد برطرف شود. از نظر اهمیت آن در پیشگیری از اختلالات دندانی در آینده، روش گران قیمتی نیست.
تکمیل درمان برای هر دو روش در مدت زمان کوتاهی انجام می شود. در اولین معاینه، اندازه گیری های دندانی بیمار گرفته میشود و مکان هایی توسط تکنسین های دندانپزشکی مشخص میشود. در جلسه دوم فضا نگهدارنده آماده توسط دندانپزشک بر روی فرد اعمال می شود.
نگهدارنده های فضای ثابت را می توان در یک جلسه اعمال کرد و باعث ایجاد حساسیت به فلز نمی شود. ظاهری نزدیک به ظاهر دندان های طبیعی می دهد. از طرف دیگر، نگهدارنده متحرک معمولاً برای از دست دادن چند دندان استفاده می شود. بیمار می تواند آن را در شب استفاده کند.
چه زمانی نیزا است که از فضا نگهدار دندان استفاده شود؟
فضا نگهدارنده دندان وسیله ای است که برای ثابت نگه داشتن دندان ها بعد از کشیدن دندان استفاده می شود. آنها معمولاً از فلز یا پلاستیک ساخته می شوند و در فضای خالی، جایی که دندان وجود داشته قرار می گیرند.
از آنجایی که دندان های شیری معمولاً خود به خود میریزند و نیازی به کشیدن ندارند، از نگهدارنده های فضای دندانی بیشتر در کودکان استفاده میشود. با این حال، در برخی موارد، ممکن است کودک به دلیل پوسیدگی دندان یا جراحت نیاز به کشیدن دندان داشته باشد. در این موارد می توان از نگهدارنده فضای دندانی برای جلوگیری از جابجایی دندان های باقی مانده به فضای خالی استفاده کرد.
نگهدارنده فضای دندان گاهی در بزرگسالان نیز استفاده می شود. معمولاً زمانی استفاده میشود که یک فرد بزرگسال به دلیل آسیب یا بیماری، دندان خود را از دست بدهد و منتظر ایمپلنت دندان است. در این موارد، یک فضا نگهدارنده دندانی، به دندان های اطراف کمک می کند تا زمانی که ایمپلنت آماده شود، در جای خود باقی بمانند.
به طور کلی، فضا نگهدارنده های دندانی برای افرادی که اخیراً دندان کشیدهاند و میخواهند از جابه جایی دندانهای باقی ماندهشان اطمینان حاصل کنند، مناسب هستند. اگرچه آن ها به ویژه در کودکان رایج هستند، اما می توانند در بزرگسالان نیز استفاده شوند.
اگر از فضا نگهدارنده استفاده نشود چه اتفاقی می افتد؟
فضا نگهدارنده دندان عمدتا برای مشکلات ارتودنسی و دندان های شیری از دست رفته استفاده می شود. اگر فضا نگهدار دندان استفاده نشود، ممکن است دندان های دائمی که بعد از دندان های شیری بیرون می آیند کج شوند. به این صورت که، دندان ها در جهت شکاف ها حرکت می کنند تا شکاف ها را پر کنند. بنابراین ممکن است رویش دندان های دائمی به سختی و خیلی کند پیش می رود یا دندانهایی که رویش میکنند به ترتیب و انداره استاندارد و مطلوب نباشند. فضا نگهدارنده دندانی باید در مواقع لزوم به عنوان یک درمان پیشگیرانه استفاده شود.
قیمت فضا نگهدارنده دندان چقدر است؟
فضا نگهدارنده دندان ابزارهای کاربردی هستند که باید در مواقع لزوم از آن ها استفاده شود. بنابراین رشد دندانی کودک به روش درست و مناسبی تکمیل می شود. با این حال، والدین ممکن است در مورد هزینه های اعمال یک فضا نگهدار نگران باشند. در بیشتر موارد، نگهدارنده های فضا هزینه زیادی ایجاد نمیکنند و ممکن است برای سلامت دهان و دندان کودک ضروری باشند. قیمت ها ممکن است بر اساس تعداد آن ها و عوامل دیگر متفاوت باشد. دندانپزشک می تواند دقیق ترین اطلاعات را می دهد.
نکات مهم در زمان استفاده از فضا نگهدارنده دندان
نوع فضا نگهدارنده دندان و هدفی که برای آن استفاده می شود ممکن است نکاتی را که باید در هنگام استفاده از آنها در نظر گرفته شود تغییر دهد. با این حال، در بیشتر موارد نکاتی که باید هنگام استفاده از نگهدارنده ها رعایت شود مشابه هستند که شامل موارد زیر هستند:
- باید به نظافت و تمیزی آنها توجه کرد
- نگهدارنده های ثابت نباید جابجا شوند.
- نگهدارنده های متحرک باید در طول وعده های غذایی برداشته شوند.
- هنگامی که نگهدارنده های متحرک برداشته می شوند، باید در شرایط مناسبی که توسط پزشک توصیه می شود، نگهداری شوند.
- در صورت شکستگی یا آسیب دیدگی، باید با دندانپزشک مشورت کنید.
- فضا نگهدارنده ها، صرف نظر از ثابت یا متحرک بودن، باید تحت بررسی های دندانپزشک قرار گیرند.
- آدامس و محصولات چسبنده مشابه نباید مصرف شود.
- در موارد ایجاد شکستگی، فضانگهدارنده باید دوباره ساخته شود.
کلام آخر
فضا نگهدار دندان کودک، پلی است که ما را از دنیای دندانهای شیری به دنیای دندانهای دائمی سالم و مرتب می‌برد. با استفاده از این ابزار ساده اما مؤثر، می‌توانیم لبخندی زیبا و اعتماد به نفس را برای کودکانمان هدیه کنیم. آینده‌ای روشن با دندانهایی سالم و مرتب، هدفی است که با فضا نگهدار به آن نزدیک تر می‌شویم.
دکتر ثنا جباری
این مطلب توسط تیم نویسندگان نوشته شده است.
سوالات متداول
آیا هر دندان شیری بیفتد به فضا نگهدار احتیاج است؟
خیر، لزوماً هر دندان شیری که بیفتد به فضا نگهدار نیاز ندارد. دندانپزشک با توجه به شرایط خاص هر کودک تصمیم می گیرد.
گذاشتن فضا نگهدار دندان در چند جلسه انجام می شود؟
گذاشتن فضا نگهدار دندان معمولاً در دو جلسه انجام میشود. در جلسه اول قالب‌گیری انجام میشود و در جلسه دوم فضا نگهدار در دهان قرار می‌گیرد.
` 
` 
` 
`
دیدگاهتان را بنویسید