دلیل تغییر رنگ دندان بعد از عصب کشی چیست؟

اگرچه همیشه انجام عصب کشی (درمان ریشه) منجر به تغییر رنگ دندان نمی شود، اما واضح است که در صورت بروز سبب تاثیر بر زیبایی لبخند می شود. قبل از این که به دلایل این عارضه بپردازیم بهتر است ابتدا نگاهی کوتاه بر آن چه که درعصب کشی (درمان ریشه) اتفاق می افتند بیندازیم:
پالپ به بافت زنده ای گفته می شود که در فضای درونی تاج و در داخل کانال های ریشه وجود دارد.در عصب کشی (درمان ریشه) پالپ ملتهب یا عفونی از درون کانال ریشه خارج می شود و سپس فضای داخلی کانال های ریشه شکل دهی، پاکسازی و ضدعفونی می شود و در انتها با مواد پرکردگی مخصوص کانال ریشه پر می شود.

اگر می خواهید راجع به عصب کشی (درمان ریشه) و دلایل نیاز به انجام آن بیش تر بدانید، این مطلب را بخوانید.

اگر در حین مراحل عصب کشی (درمان ریشه) بافت پالپ به صورت کامل خارج نشود، بقایای آن در تاج دندان به مرور زمان تجزیه و سبب تغییر رنگ دندان می شود. به غیر از آن لازم است در اتمام عصب کشی (درمان ریشه) و قبل از قرار دادن پرکردگی موقت (پانسمان تاجی) تاج از اضافات مواد پرکردگی کانال ریشه به صورت کامل تمیز شود، چرا که بقایای این مواد در تاج سبب کدر شدن و بد رنگی دندان می شوند. همین طور داروهای داخل کانال ریشه نیز باید در اتمام درمان به صورت کامل از فضای تاج حذف شوند، در غیر این صورت ممکن است باعث تغییر رنگ دندان شوند.

گاهی ممکن است تغییر رنگ دندانی که در گذشته عصب کشی شده است، ناشی از پروسه ی درمان عصب کشی نباشد و دلایل دیگری داشته باشد که در ادامه به آن می پردازیم:
ممکن است دندانی قبلا عصب کشی (درمان ریشه) و تاج آن پر شده باشد و رنگ مواد پرکردگی تاج (مثل کامپوزیت همرنگ دندان ) به مرور زمان تغییر کرده باشد. این مسئله مرتبط با عصب کشی (درمان ریشه) نمی باشد و با قرار دادن پرکردگی تاجی جدید مشکل برطرف می شود.

دندان هایی که به علت ضربه شدید (مثلا در تصادف یا در حوادث ورزشی و …) نیاز به عصب کشی (درمان ریشه) پیدا می کنند نیز ممکن است به علت خونریزی داخلی پالپ و در ادامه ی آن مرگ بافت های زنده پالپ (رگ های خونی و اعصاب) دچار تغییر رنگ شده باشند. در این حالت این تغییر رنگ قبل از شروع عصب کشی (درمان ریشه) وجود دارد.

ممکن است رگ های خونی و اعصاب پالپ دندان به دلایل مختلف مثل پوسیدگی به مرور زمان حیات خود را از دست بدهند و به این علت دندان به عصب کشی (درمان ریشه) نیاز پیدا کرده باشد. اگر می خواهید راجع به دلایل نیاز به عصب کشی (درمان ریشه) بیش تر بدانید این مطلب را بخوانید. در این حالت پالپ دندان مرده است که در اصطلاح دندانپزشکی به آن پالپ نکروز گفته می شود. بقایای پالپ مرده به مرور زمان تجزیه شده و سبب تغییر رنگ عاج دندان می شوند. درجه ی تغییر رنگ بستگی به این دارد که چه مدت این بقایا در اتاقک پالپی تاج باقی مانده باشند در واقع هر چقدر این مدت زمان بیش تر باشد، ممکن است شدت این تغییر رنگ بیش تر باشد. در این مورد نیز این تغییر رنگ قبل از شروع عصب کشی (درمان ریشه) وجود دارد.

به علاوه گاهی تفییر رنگ دندان در افراد مسن می تواند یک تغییر فیزیولوژیک به علت رسوب عاج و نازک شدن مینا با افزایش سن باشد. به خاطر شیوع بیش تر ترک و سایش در دندان ها با افزایش سن، تجمع تغییر رنگ های ناشی از مواد غذایی در دندان افراد مسن محسوس تر است و بیش تر به چشم می آید. برای تمام موارد ذکر شده در بالا راه حل های مختلفی از طریق انجام درمان های زیبایی وجود دارد.

آیا همیشه عصب کشی (درمان ریشه) منجر به تغییر رنگ دندان می شود؟

با توجه به توضیحاتی که در بالا داده شد اگر پروسه عصب کشی(درمان ریشه) به دقت و اصولی انجام شود تقریبا و در اکثر موارد، خود پروسه درمان به تنهایی منجر به تغییر رنگ دندان نمی شود.

چه راه حل هایی برای برطرف کردن تغییر رنگ دندان بعد از عصب کشی وجود دارد؟

در مورد دندانی که قبلا عصب کشی شده است قبل از هر اقدامی لازم است با دندانپزشک مشورت کنید. حتما باید یک رادیوگرافی (عکس) از دندان تهیه کرد تا از کیفیت عصب کشی (درمان ریشه) قبلی و عدم وجود التهاب در اطراف ریشه مطمئن شد. ممکن است این دندان ابتدا نیاز به انجام درمان مجدد ریشه (یا به اصطلاح عصب کشی مجدد) داشته باشد.

اگر می خواهید راجع به درمان مجدد ریشه بیشتر بدانید این مطلب را بخوانید.

اگر بقایای مواد پرکردگی کانال از عصب کشی قبلی در تاج باقی مانده باشند باید حتما حذف شوند. بسته به شدت مشکل و نیازهای زیبایی و شرایط خاص هر دندان در هر بیماری معمولا از یکی از گزینه های زیر یا ترکیب آن ها استفاده می شود.

سفید کردن ( بلیچینگ) داخلی دندانها

در این روش ماده ی بلیچینگ مخصوص این کار توسط دندانپزشک در اتاقک پالپی قرار می گیرد و ممکن است این درمان چند هفته طول بکشد و در این فاصله چند جلسه ملاقات برای تعویض و قرار دادن مواد جدید انجام تا نتیجه مطلوب حاصل شود. پس از رسیدن به رنگ دلخواه، تاج دندان به صورت دائمی پر می شود. این روش می تواند به طرز موثر و ایمنی برای سفید کردن تغییر رنگ های با منشا داخلی انجام شود.

قرار دادن ونیر کامپوزیت یا لامینیت سرامیکی یا قراردهی روکش در ونیر کامپوزیت لایه های مختلفی از کامپوزیت(مواد پرکردگی همرنگ دندان) در مطب و روی دندان فرم داده می شوند. لمینیت سرامیکی دندان بعد از قالب گیری از دندان ها در لابراتوار ساخته می شود و سپس در مطب به دندان ها متصل می شود.
اگر ساختار سالم تاج دندان شما بعد از حذف پرکردگی های قبلی کم و ضعیف باشد ممکن است قرار دادن روکشی که تمام تاج دندان را بپوشاند برای شما تجویز شود. البته هیچ کدام از این درمان های زیبایی توسط من انجام نمی شوند و برای انجام آن ها شما به همکاران معتمد من معرفی خواهید شد.

آیا بلیچ کردن دندانی که قبلا عصب کشی شده است در خانه امکان پذیر است؟

استفاده از مواد بلیچینگ خارجی در خانه اگر تحت نظارت و توصیه دندانپزشک باشد، هیچ مشکلی برای دندانی که قبلا عصب کشی شده است ایجاد نمی کند. البته اگر منشا تغییر رنگ و تیره شدن دندان داخلی باشد مثل حالتی که دندان در اثر باقی ماندن بقایای مواد پرکردگی کانال در تاج تیره شده است، نیاز است از روش بلیچینگ داخلی هم استفاده کرد. بلیچینگ داخلی همان طور که در بالا توضیح داده شد تنها در مطب و توسط دندانپزشک قابل انجام است.

نوشته شده توسط دکتر ثنا جباری(متخصص درمان ریشه)