برای دندان درد چه قرصی بخورم؟

بی تردید درد دندان، تجربه ناخوشایندی است. در صورتی که دندان درد شدیدی ناشی از پوسیدگی و عفونت وجود دارد راه حل قطعی مراجعه به دندانپزشک در اولین فرصت ممکن است تا درمان مورد نیاز برای تسکین درد یعنی عصب کشی (درمان ریشه) انجام شود. در صورتی که به هر دلیلی دسترسی به درمان در حال حاضر ممکن نیست استفاده از مسکن ها برای تسکین موقتی درد، پیشنهاد می شود.

این مطلب یک راهنمای کلی برای آگاهی راجع به داروهای رایج برای تسکین دندان درد است. بدیهی است که شرایط خاص پزشکی هر فرد و داروهایی که مصرف می کند ممکن است در انتخاب داروی تجویزی تاثیر گذار باشد و توصیه کلی آن است که قبل از مصرف هر دارویی با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید و بسته به نیاز و شرایط خود دارو مصرف کنید.

به علاوه سوال بسیاری از بیماران بعد از اتمام کار عصب کشی (درمان ریشه) در مطب ما این است که اگر درد داشتم چه دارویی بخورم؟ اگرچه معمولا تجویز دارو برای بیمارانم را با توجه به شرایط دندان و وضعیت سلامتی بیمار و پیش بینی نسبی که از احتمال درد بعد از هر درمان خاص دارم انجام می دهم، مطالعه این مطلب برای افرادی هم که به تازگی عصب کشی (درمان ریشه) یا درمان مجدد ریشه (عصب کشی مجدد) انجام داده اند و بعد از کار درد دارند، می تواند مفید باشد.
پیشنهاد می کنم اگر می خواهید راجع به دلایل بروز درد بعد از درمان بیش تر بدانید این دو مطلب را هم بخوانید:

آیا درد بعد از عصب کشی دندان طبیعی است؟

آیا درمان مجدد ریشه دندان درد دارد؟

آیا باید آنتی بیوتیک مصرف کنم و بعد درمانم را شروع کنم؟

یک سوال پرتکرار افرادی که با درد شدید ناشی از عفونت دندان به مراجعه می کنند این است که آیا حتما باید یک دوره آنتی بیوتیک (یا در اصطلاح چرک خشک کن) برای عفونت دندان مصرف کنند و بعد از آن درمان شروع شود؟

پاسخ به این سوال منفی است و نه تنها هیچ الزام و ضرورتی برای به تاخیر انداختن درمان وجود ندارد بلکه انجام هر چه سریع تر عصب کشی (درمان ریشه) با پاکسازی و شست و شوی فضای داخلی کانال ریشه از طریق مواد ضد عفونی کننده و داروهای داخل کانال به تسریع روند بهبودی و تسکین علائم، بیش تر کمک می کند. در واقع مصرف آنتی بیوتیک به تنهایی و بدون انجام عصب کشی (درمان ریشه) در بهترین حالت فقط علائم ظاهری عفونت های دندانی (شامل ورم) را به صورت موقتی کاهش می دهد و مادامی که عصب کشی (درمان ریشه) که متمرکز بر پاکسازی و ضدعفونی کانال ریشه است انجام نشود، منشا اصلی عفونت یعنی “آلودگی و التهاب در دیواره های داخلی کانال ریشه دندان” حذف نمی شود و علائم مجددا عود خواهد کرد.

یکی از موارد استثنا حضور ورم بسیار شدید صورتی ناشی از عفونت دندانی است به نحوی که بیمار قادر به باز کردن دهان نباشد و علائمی مانند تب و بی حالی وجود داشته باشد. این حالت نیاز به پی گیری فوری برای تجویز آنتی بیوتیک های تزریقی و تخلیه آّبسه دارد. در غیر این صورت انجام درمان نه تنها ممانعتی ندارد بلکه به بهبود سریع تر علائم می انجامد.
بعد از انجام درمان بسته به تشخیص دندانپزشک و شرایط دندان شما ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.

آیا مفنامیک اسید برای دندان درد موثر است؟

اگر برای دندان درد به داروخانه مراجعه کرده باشید احتمال دارد اولین مسکنی که به شما پیشنهاد شده است مفنامیک اسید بوده باشد. در جامعه نیز مفنامیک اسید، مسکن شناخته شده ای برای دندان درد است. اگرچه این مسکن ضدالتهابی روی دندان درد خفیف تا متوسط موثر است جالب است بدانید که بر اساس توافق جامعه علمی دندانپزشکی و مطالعات زیادی که انجام شده، مفنامیک اسید انتخاب اول و بهتر برای دندان درد محسوب نمی شود و مسکن در دسترسی مانند ژلوفن (ایبوپروفن) می تواند برای دندان درد موثرتر باشد.

بهترین مسکن برای دندان درد کدام است؟

اگر ممانعت پزشکی خاصی (مثل مشکلات گوارشی) ندارید اولین پیشنهاد ژلوفن(ایبوپروفن) است. یک داروی بدون نسخه و در دسترس که در کنار اثر ضد دردی عالی، عوارض جانبی کمی دارد. بسته به شدت درد می توانید تا 6 کپسول ژلوفن 400 میلی گرم در روز (هر 4 ساعت یکبار) مصرف کنید. مصرف به موقع و راس ساعت مسکن در تسکین سریع تر درد موثر است.

استفاده از ژلوفن برای تسکین دندان درد

ممکن است بعضی بیماران قادر به مصرف ژلوفن (ایبوپروفن) نباشند. افرادی که آسم یا مشکلات کلیوی دارند یا از داروهای ضد فشار خون استفاده می کنند ممکن است بسته به وضعیت بیماریشان جزو این گروه باشند. همین طور بعضی به علت مشکلات گوارشی مثل زخم معده نمی توانند از این دارو استفاده کنند. در مورد این بیماران اولین داروی پیشنهادی استامینوفن ساده هست. اگر درد خفیف تری دارید هر 6 ساعت یکبار از استامینوفن ساده 500 میلی گرم استفاده کنید و در صورت بروز درد شدیدتر حداکثر هر 4 ساعت یکبار مجاز به استفاده از آن هستید.

در صورتی که درد شدید دارید می توانید به جای استامینوفن ساده از استامینوفن کدئین استفاده کنید. در صورتی که باردار هستید یا نوزاد شیرده دارید فقط از استامینوفن ساده استفاده کنید. بدیهی است که در صورتی که ممانعت پزشکی خاصی مانند مشکلات کبدی دارید باید حتما در مورد مصرف استامینوفن با پزشک خود مشورت کنید.

پیشنهاد میکنم مطلب درمان عفونت ریشه دندان عصب کشی شده را بخوانید.

برای دندان درد ژلوفن مصرف می کنم اما هنوز درد دارم، چه مسکنی بخورم؟

بیمارانی که مصرف ژلوفن به تنهایی برای تسکین درد آن ها مفید نبوده است، می توانند از ترکیب ژلوفن با استامینوفن ساده یا استامینوفن کدئین استفاده کنند. ترکیب این دو دارو با هم از مصرف هر کدام از آن ها به تنهایی، اثرات ضد دردی قوی تری دارد.
اگر درد شدیدی دارید و ممانعت پزشکی خاصی ندارید دو روش برای مصرف ترکیبی این دو به شما پیشنهاد می شود:
می توانید هر 4 ساعت یکبار یک ژلوفن 400 میلی گرم را به همراه یک استامینوفن ساده ( یا کدئین دار)مصرف کنند.
یک روش دیگر این است که می توانند هر 2 ساعت یکبار به توالی یکبار از ژلوفن و یکبار از استامینوفن ساده ( یا کدئین دار) استفاده کنند.(برای مثال 6 صبح از ژلوفن و 8 صبح از استامینوفن کدئین، 10 صبح از ژلوفن و 12 ظهر از استامینوفن کدئین و …)

خوشبختانه ترکیب دو داروی ایبوپروفن و استامینوفن همراه با کافئین تحت برندهای تجاری مثل نوافن و مگافن در داروخانه ها به فروش می رسد.مصرف این داروها نیز در صورت درد شدید و عدم وجود ممانعت پزشکی خاصی تا 4 ساعت یکبار (روزی 6 عدد) مجاز است.

آیا دیکلوفناک برای دندان درد موثر است؟

اگرچه دیکلوفناک داروی موثری برای دندان درد است، اما با توجه به عوارض جانبی آن، انتخاب اول نیست. ژلوفن 400 میلی گرم همان تاثیر ضد دردی را دارد در حالی که داروی ایمن تری محسوب می شود.

آیا دگزامتازون برای دندان درد موثر است؟

دگزامتازون از خانواده کورتون ها و یک داروی ضدالتهابی است که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می کند. از آن جایی که منشا بسیار از دردهای دندانی التهاب است، دگزامتازون می تواند یک داروی موثر باشد اما مصرف بدون مشورت با توجه به عوارض جانبی آن به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود. بهتر است دگزامتازون فقط در شرایطی که درد بسیار شدید وجود دارد و مسکن های ایمن تر و با عوارض جانبی کم تر موثر نبوده اند و با مشورت و نسخه دندانپزشک تزریق شود.

پیشنهاد میکنم مطلب علائم به عصب رسیدن دندان را بخوانید.

آیا آنتی بیوتیک برای دندان درد موثر است؟

یکی از باورهای شایع اما غلط در جامعه این است که اگر دندان درد دارم باید آنتی بیوتیک (یا در اصطلاح جامعه چرک خشک کن) مصرف کنم. در حالی که مادامی که عفونت دندان منجر به علائمی مانند تب، بی حالی یا ورم صورتی (یعنی ورمی که به گونه ها و چانه و اطراف چشم در حال گسترش است) نشده باشد مصرف آنتی بیوتیک به هیچ عنوان ضرورتی ندارد. کاربرد آنتی بیوتیک برای پیشگیری از درد بین جلسات کار هم ثابت نشده است بنابراین با مصرف بی دلیل آنتی بیوتیک خود را در معرض عوارض آن قرار ندهید.
اگر درد دارید به جای آنتی بیوتیک، از مسکن های مجاز استفاده کنید! و در سریع ترین زمان ممکن برای درمان دندان اقدام کنید. این درمان بسته به شرایط دندانتان و شدت پوسیدگی می تواند عصب کشی (درمان ریشه) یا کشیدن باشد.

نوشته شده توسط دکتر ثنا جباری(متخصص درمان ریشه)

سوالات متداول برای دندان درد چه قرصی بخورم؟