بافت دندان چیست؟

بافت دندان دارای 4 لایه است که هر لایه نقش حیاتی در محافظت و تغذیه دندان ها دارد. انسان در طول عمر خود 20 دندان شیری و 32 دندان دائمی دارد. این دندان ها را می توان به عنوان دندان های ثنایا، دندان نیش، پرمولر یا مولر طبقه بندی کرد. هر نوع دندان عملکرد مهم خود را دارد.

دندان های انسان از چهار نوع بافت مینا، عاج، سمنتوم و پالپ ساخته شده اند.
این لایه های بافت دندان که نرم و سخت هستند حاوی مواد معدنی مهم مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم می باشند. همه این مواد مغذی نقشی حیاتی در شکل گیری و حفظ دندان های قوی و سالم ایفا می کنند که در صورت بروز مشکل به درد حساس می شوند.
در ادامه هر بافت دندان را با جزئیات بیشتر بررسی کردهایم:

آشنایی با بافت دندان ها

همچنین بخوانید: تعداد ریشه ها و کانال هر دندان چقدر است؟

مینا (بافت سخت):

بافت خارجی مینای دندان است در واقع یک لایه معدنی (95 درصد) با سخت ترین ماده در بدن شما است. مینای دندان حتی سخت تر از استخوان است، اما در کمال تعجب بسیار شکننده است. مینای سالم از ورود باکتری های مضر به دندان ها و لثه جلوگیری می کند، بنابراین با رعایت بهداشت دهان و دندان باید مراقب آن باشید که به مرحله دندان درد نرسید.

عاج دندان (بافت سخت):

دندان از عاج تشکیل شده است که در زیر مینای دندان قرار می گیرد تا از آن بیشتر حمایت کند (به ویژه هنگام خوردن). عاج بافتی کلسیفیه است که مانند استخوان سخت است، اما تنها تا درجه ای با آن انطباق دارد. این بافت دندان به سختی مینا نیست و در برابر سایش آسیب پذیرتر است.

پالپ (بافت نرم):

در هسته داخلی دندان ما یک پالپ مغذی وجود دارد که حاوی اعصاب، رگ های خونی و بافت همبند است. اگر پالپ به طور جدی آسیب ببیند، آن دندان از مواد مغذی حیاتی و سیگنال های عصبی قطع می شود و عصب کشی دندان لازم می شود.

سمنتوم (بافت سخت):

سمنتوم همان سختی استخوان را دارد و ریشه دندان را می پوشاند. این لایه ای است که رباط هایی که دندان را در استخوان فک در جای خود نگه می دارند به آن می چسبند. سمنتوم زرد است، اما به تیرگی عاج نیست.

همچنین بخوانید: درمان پالپ زنده دندان چیست؟

تفاوت دندان و استخوان چیست؟

بزرگترین تفاوت دندان و استخوان در نحوه ترمیم آنهاست. هنگامی که یک استخوان شکسته می شود، بدن شما بلافاصله روند بهبودی را آغاز می کند. یک پینه نرم ساخته شده از کلاژن (بافت پیوندی که در طول پیوند استخوان های شکسته ایجاد می شود) روی بافت شکسته تشکیل می شود و سپس با رشد بافت استخوانی جدید، پینه سخت تشکیل می شود.
استخوان ها بافت زنده ای هستند. آنها از پروتئین کلاژن و ماده معدنی کلسیم فسفات تشکیل شده اند. این باعث می شود استخوان ها قوی اما انعطاف پذیر باشند.
در مقابل، دندان های شکسته توانایی بازسازی بافت خود را ندارند. از آنجایی که مینای دندان دارای بافت زنده نیست، لایه دندان نمی تواند خود را بهبود بخشد.
تفاوت های کلیدی:

• دندان‌ها از مینا، عاج، سمنتوم و پالپ ساخته شده‌اند، اما استخوان‌ها از بافت زنده و کلاژن تشکیل شده‌اند که همیشه در حال شکستن و جوان‌سازی هستند.
• برخلاف استخوان ها، هیچ بافت زنده یا کلاژنی در مینای دندان وجود ندارد، به همین دلیل است که مینا در نهایت می تواند تجزیه شود.
• در استخوان ها مغز وجود دارد، اما در دندان ها نه.
• به یاد داشته باشید، مینای دندان در واقع سخت تر از استخوان است، اما بیشتر مستعد پوسیدگی و شکستگی است. استخوان‌ها می‌توانند در طول زمان بهبود یابند، اما دندان‌ها بدون مداخله پزشکی نمی‌توانند (این در اکثر موارد صادق است، اما آسیب‌های سطحی جزئی می‌توانند از طریق معدنی‌سازی مجدد بهبود یابند).

بنابراین اگر مینای دندان ترک بخورد یا بشکند، تا زمانی که دندانپزشک شما آن را تعمیر کند، به همین شکل باقی می ماند. به همین ترتیب، اگر پوسیدگی دندان رخ دهد، دندان شما نمی تواند مینای جدیدی ایجاد کند تا ناحیه پوسیده را پر کند و برای پر کردن دندان به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

نکاتی برای محافظت از دندان ها

از آنجایی که دندان های شما تجدید یا بازسازی نمی شوند، محافظت از آنها اهمیت زیادی دارد. خوشبختانه، با به کارگیری عادات خوب مراقبت از دهان، می توانید مینای دندان خود را در بهترین حالت نگه دارید.

کنترل باکتری هایی که باعث پوسیدگی دندان می شوند حیاتی است. در این مرحله، به یاد داشته باشید که دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار در نیز از نخ دندان استفاده کنید. اگر پوسیدگی دندان ایجاد شد، قبل از بدتر شدن و پیشرفت آن به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا سریعاً آن را ترمیم کند.