ترمیم دندان شکسته یکی از حساسترین و پیچیدهترین درمانها در دندانپزشکی است. دندانهایی که دچار شکستگی میشوند، به ویژه اگر این شکستگی به ریشه نیز نفوذ کرده باشد، نیاز به مداخله تخصصی دارند. در این موارد، متخصص درمان ریشه دندان یا اندودنتیست با استفاده از تکنیکهای پیشرفتهای مثل درمان ریشه دندان یا عصبکشی دندان، ساختار دندان آسیبدیده را حفظ میکند. عصبکشی فرایندی است که در آن عصبهای مرده یا آسیبدیده داخل ریشه خارج میشوند و سپس فضای داخل دندان پاکسازی و پر میشود.
درمان ریشه دندان زمانی ضروری است که پالپ (بخش مرکزی دندان که شامل عصب و عروق خونی است) به دلیل شکستگی، پوسیدگی یا عفونت آسیب دیده باشد. این درمان به جلوگیری از عفونت بیشتر و حفظ دندان کمک میکند. در مواردی که شکستگی دندان عمیق است و به ریشه آسیب وارد کرده است، ترمیم بدون عصبکشی امکانپذیر نیست.
منظور از شکستگی و آسیب جزئی دندان چیست؟
آسیب جزئی دندان به ترکها، بریدگیها یا شکستگیهای کوچک در سطح مینای دندان اطلاق میشود. این ترکها و شکستگیها ممکن است به چشم نیایند، اما اگر به موقع درمان نشوند، به تدریج بزرگتر شده و حتی به بخشهای عمیقتر دندان مانند عاج یا ریشه نفوذ میکنند. ترکهای جزئی دندان به طور معمول دردناک نیستند، اما در برخی موارد، علت حساس شدن دندان به سرما، گرما یا فشار میتواند ایجاد شود. مهم است که در صورت مشاهده هر نوع آسیب، حتی اگر درد نداشته باشد، به دندانپزشک مراجعه شود.
دلایل اصلی شکستن دندان
شکستن دندان میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که از مهمترین دلایل آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضربههای فیزیکی ناگهانی: ضربه مستقیم به دهان یا فک، ناشی از تصادف، ورزشهای تماسی یا حتی زمینخوردن میتواند باعث شکستن دندان شود.
- دندانقروچه (براکسیسم): براکسیسم یا دندانقروچه که اغلب در خواب اتفاق میافتد، میتواند باعث تضعیف دندانها و در نهایت شکستگی آنها شود. این وضعیت به مرور زمان، مینای دندان را فرسوده و دندانها را مستعد شکستگی میکند.
- غذاهای سفت و سخت: گاز زدن به اشیاء سخت مثل یخ، آجیل یا حتی استخوان میتواند به دندانها آسیب برساند. برخی افراد به عادتهای نادرستی مثل باز کردن بطری یا شکستن آجیل با دندانهایشان روی میآورند که این موضوع به شدت برای دندانها خطرناک است.
- پوسیدگی شدید دندان: پوسیدگیهای عمیق که مینای دندان را تضعیف میکند، باعث شکنندگی و ضعف ساختاری در دندان میشوند. دندانهایی که دچار پوسیدگیهای عمیق هستند، به راحتی ممکن است حتی در اثر فشارهای معمولی مانند جویدن غذا بشکنند.
- پرکردگیهای قدیمی یا بزرگ: دندانهایی که دارای پرکردگیهای بزرگ و قدیمی هستند، ممکن است به دلیل ضعیف شدن ساختار طبیعی دندان، مستعد شکستن شوند. پرکردگیهای فلزی قدیمی میتوانند در طول زمان مشکلاتی ایجاد کنند و ساختار دندان را تحت فشار قرار دهند.
دلیل اهمیت ترمیم دندان شکسته
ترمیم زیشه دندان شکسته اهمیت زیادی دارد، چرا که عدم ترمیم به موقع میتواند منجر به مشکلات بزرگتری شود. شکستگی دندانها به مرور زمان میتواند به عفونت، درد شدید و حتی از دست دادن دندان منجر شود. وقتی دندانی شکسته میشود، به خصوص اگر تا ناحیه پالپ یا ریشه نفوذ کرده باشد، خطر بروز عفونتهای جدی افزایش پیدا میکند. این عفونتها اگر به موقع درمان نشوند، میتوانند به فک و حتی سایر قسمتهای بدن گسترش یابند.
علاوه بر مسائل بهداشتی، ترمیم دندان شکسته برای بازگرداندن ظاهر و عملکرد طبیعی دندان نیز حیاتی است. دندانهای شکسته میتوانند بر نحوه جویدن و صحبت کردن تاثیر بگذارند و حتی باعث تغییراتی در ساختار فک شوند. همچنین از نظر زیبایی، دندانهای شکسته ظاهر نامطلوبی به لبخند میدهند که میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس شود.
روشهای ترمیم دندان شکسته
روشهای مختلفی برای ترمیم دندانهای شکسته وجود دارد که هر کدام بر اساس شدت شکستگی و نوع دندان (جلو یا عقب) متفاوت است. پنج روش اصلی ترمیم دندان شکسته عبارتند از:
- روکش دندان (کراون): در مواردی که دندان به شدت آسیب دیده باشد، روکش کردن دندان به عنوان یکی از بهترین گزینهها مطرح میشود. روکش، لایهای است که کل دندان را پوشش میدهد و علاوه بر بازگرداندن ظاهر و عملکرد دندان، آن را در برابر فشارهای آینده محافظت میکند.
- ونیر دندان: ونیرها لایههای نازک از مواد کامپوزیت یا سرامیک هستند که به سطح جلویی دندانهای جلو چسبانده میشوند. این روش بیشتر برای دندانهای جلو استفاده میشود که به دلیل زیبایی نیاز به ترمیم دارند.
- باندینگ دندان: در این روش، مواد کامپوزیتی که همرنگ دندان است، برای ترمیم قسمتهای شکسته یا ترکخورده دندان استفاده میشود. باندینگ برای شکستگیهای کوچک و ترکهای جزئی مناسب است.
- عصبکشی (درمان ریشه دندان): اگر شکستگی به ریشه دندان رسیده باشد، عصب کشی دندان ضروری است. این روش برای جلوگیری از عفونت ریشه و حفظ دندان در برابر آسیبهای بیشتر استفاده میشود.
- بیلداپ دندان: این روش شامل بازسازی دندانهایی است که به شدت آسیب دیدهاند. در بیلداپ، از مواد مقاوم برای بازسازی ساختار دندان استفاده میشود تا دندان دوباره بتواند به درستی عمل کند.
منظور از بیلداپ دندان چیست؟
بیلداپ دندان به فرایندی گفته میشود که در آن دندانهایی که بخش زیادی از ساختار خود را از دست دادهاند، با استفاده از مواد کامپوزیت یا فلزی بازسازی میشوند. این روش به ویژه برای دندانهایی که برای قرار دادن روکش نیاز به بازسازی دارند، استفاده میشود. در بیلداپ، ابتدا دندان توسط دندانپزشک آمادهسازی میشود و سپس مواد مخصوص به گونهای استفاده میشود که ساختار از دست رفته دندان بازیابی شود.
آیا ترمیم دندان در خانه امکان دارد؟
اگرچه ترمیم دائمی دندان شکسته در خانه امکانپذیر نیست، اما اقدامات موقتی وجود دارد که میتوانید تا زمان مراجعه به دندانپزشک انجام دهید. برخی از این اقدامات شامل استفاده از موم دندانپزشکی برای پوشاندن قسمتهای تیز دندان و جلوگیری از زخم شدن زبان یا لثه، مصرف مسکنهای بدون نسخه برای کاهش درد، و شستشوی دهان با آب نمک برای ضدعفونی کردن محیط دهان است. با این حال، باید توجه داشته باشید که هیچ یک از این روشها درمان قطعی نیستند و مراجعه به دندانپزشک برای ترمیم نهایی ضروری است.
در هنگام شکستن دندان چه کنیم؟
در صورت شکستن دندان، بهترین کار این است که فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید. اما پیش از مراجعه میتوانید:
- دهان خود را با آب نمک بشویید.
- اگر تکهای از دندان جدا شده، آن را در ظرفی از شیر یا آب نگه دارید.
- از یخ برای کاهش تورم و درد استفاده کنید.
- از جویدن در ناحیه آسیبدیده خودداری کنید.
هزینه ترمیم دندان شکسته جلو و عقب
هزینه ترمیم دندان شکسته جلو و عقب متفاوت است و به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله میزان آسیب، نوع درمان مورد نیاز، مواد مورد استفاده و موقعیت جغرافیایی. به طور کلی، هزینه ترمیم دندانهای جلو به دلیل اهمیت زیبایی و استفاده از روشهای دقیقتر مانند ونیر یا روکشهای سرامیکی بیشتر است. در حالی که ترمیم دندانهای عقب که عمدتاً برای جویدن استفاده میشوند، معمولاً با استفاده از مواد مقاومتر و ارزانتر انجام میشود.
کلام آخر
ترمیم دندان شکسته علاوه بر جنبههای زیبایی و عملکردی، از نظر حفظ سلامت دهان و دندان نیز اهمیت دارد. با مراجعه به دکتر ثنا جباری که جراح دندانپزشک و متخصص درمان ریشه دندان هستند، میتوانید دندانهای خود را از آسیبهای بیشتر محافظت کرده و لبخندی زیبا و سالم داشته باشید.
دکتر ثنا جباری
سوالات متداول
در هنگام شکستن دندان چه کنیم؟
در صورت شکستن دندان، بهترین کار این است که فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.
هزینه ترمیم دندان شکسته جلو و عقب چقدر است؟
هزینه ترمیم دندان شکسته جلو و عقب متفاوت است و به عوامل متعددی بستگی دارد.
دیدگاهتان را بنویسید