آیا باقی ماندن ریشه در لثه مهم است؟

چه دلایلی باعث می شود که ریشه در لثه باقی بماند؟

پوسیدگی های بسیار شدید که مدت های طولانی برای درمان آن ها اقدامی نشده است، منجر به از دست رفتن حجم زیادی از تاج می شود و در این حالت در عمل فقط ریشه دندان باقی می ماند.

آسیب به دندان ها در حوادثی مانند تصادف یا افتادن از روی دوچرخه و … نیز ممکن است سبب شکستن تاج و باقی ماندن ریشه در لثه شود. گاهی وقت ها هنگام کشیدن دندان ممکن است مقدار کوچکی از آن مثلا نوک ریشه در لثه باقی بماند. معمولا علت این مسئله نازک بودن بیش از حد ریشه و انحنای شدید آن است.

آیا حتما باید ریشه را از لثه خارج کرد؟

در اکثر موارد اگر ریشه ای از لحاظ دندانپزشکی قابل نگهداری و بازسازی نمی باشد، بهتر است زودتر خارج شده و با ایمپلنت جایگزین شود: اگر ریشه دندانی بسیار پوسیده باشد یا در رادیوگرافی (عکس) دندان اطراف آن علائمی از التهاب دیده شود یا در لثه مجاور آن علائم عفونت مانند قرمزی لثه، آبسه و ورم مشاهده شود، حتما باید از موضع خارج شود.
در بسیاری از موارد خارج کردن ریشه از لثه بدون دردسر خاصی امکان پذیر است. اگر ریشه باقی مانده در معرض دید باشد ممکن است با روش کشیدن ساده و بدون نیاز به برش لثه خارج شود. اما اگر قطعه باقی مانده در عمق لثه باشد یا لثه قسمتی از آن را پوشانده باشد احتمال دارد برای خارج کردن آن نیاز به جراحی با برداشت لثه و حتی گاهی استخوان باشد: برای این کار بعد از تزریق بی حسی روی لثه برش داده می شود و اگر نیاز باشد ریشه به تکه های کوچک تر تقسیم شده و با استفاده از وسایل مخصوص کشیدن دندان خارج می شود و سپس لثه بخیه زده می شود.
در موارد نادری اگر قطعه باقی مانده از ریشه دندان کوچک باشد و هیچ عفونتی اطراف آن در رادیوگرافی(عکس) دندان دیده نشود وبه صورت عمقی در ناحیه ای قرار گرفته باشد که خارج کردن آن مستلزم حذف مقدار زیادی استخوان باشد، ممکن است باقی ماندن آن در لثه طبق نظر دندانپزشک بلامانع باشد.

درد ندارم اما دندانپزشکم ریشه را کشیدنی تشخیص داده است، آیا می توانم ریشه را فعلا به صورت موقتی نگهدارم؟

اگر این ریشه به شدت پوسیده است و یا دندانپزشک در رادیوگرافی (عکس) نشانه های عفونت را اطراف ریشه تشخیص داده است نگهداشتن آن پیشنهاد نمی شود چرا که به عنوان منشا عفونت و منبعی برای تغذیه باکتریها عمل کرده و در آینده ممکن است سبب درد و ورم شدید و آبسه شود. به علاوه ممکن است علیرغم نبود درد، عفونت اطراف ریشه پیشرفت کرده و استخوان بیش تری اطراف ریشه فعلی از دست برود و قرار دادن ایمپلنت در آینده اگر چه ناممکن نباشد اما با چالش های بیش تری همراه شود.
به ندرت اگر در رادیوگرافی (عکس) در اطراف ریشه نشانه های التهاب و عفونت مشاهده نشود و بیمار به علت مشکلاتی مانند هزینه های اقتصادی فعلا قادر به قراردهی ایمپلنت نباشد ممکن است به صورت موقتی و برای پیش گیری از تحلیل استخوان فعلا ریشه در محل حفظ شود تا در آینده کشیده و ایمپلنت شود.

آیا ممکن است ریشه باقی مانده در لثه را حفظ و با روکش بازسازی کرد؟

تصمیم گیری در مورد نگهداری یا کشیدن دندانی که تقریبا تمام تاج آن از دست رفته باشد و فقط ریشه های آن سالم باقی مانده باشد به فاکتورهای زیادی وابسته است: میزان پوسیدگی ریشه، طول ریشه، سطح استخوان اطراف و وضعیت لثه دندان های مجاور همه در تصمیم گیری موثرند.
در بسیاری از مواقع اگر تمام دیواره های تاجی از دست رفته باشد و فقط ریشه باقی مانده باشد چاره ای جز کشیدن دندان و قراردادن ایمپلنت باقی نمی ماند، چرا که معمولا برای بازسازی دندان و قرار دادن روکش نیاز است که حداقل بخش اندکی از تاج دندان در بالای لثه باقی مانده باشد.

اما گاهی اگر این ریشه بدون پوسیدگی باشد و طول بلندی هم داشته باشد به خصوص در ناحیه زیبایی (دندان های پیشین و نیش )ممکن است این ریشه قابل نگهداری تشخیص داده شود. البته این تصمیم گیری نیاز به معاینات دقیق، تهیه رادیوگرافی (عکس) دندان، مشاوره های زیبایی و مشاوره با متخصص جراحی لثه دارد. در این حالت معمولا این اقدامات درمانی برای بازسازی و استفاده از این ریشه در جویدن انجام میشود: عصب کشی (درمان ریشه)، انجام جراحی لثه و سپس قرار دادن پست داخل ریشه دندان و در نهایت قرار دادن روکش.

در جراحی لثه مقداری از لثه و استخوان اطراف ریشه برداشته می شود تا کمی از سطح ریشه در بالای لثه قرار بگیرد با این هدف که لبه های روکشی نهایی بیش از حد زیر لثه نباشد. اگر این جراحی لثه انجام نشود لبه های روکش بیش از حد زیرلثه قرار می گیرد و عوارض نامطلوبی مانند التهاب و بوی نامطبوع و حتی آبسه های لثه ای خواهد داشت یا این که ممکن است روکش قرار داده شده به صورت دائم گیرغذایی داشته باشد.

البته در مطب ما فقط عصب کشی (درمان ریشه) انجام می شود و باقی مراحل توسط همکاران ما انجام خواهند شد.

درد ندارم و دندانپزشکم تشخیص داده که ریشه باقی مانده با عصب کشی و قرار دادن روکش قابل نگهداری است، آیا می توانم این درمان را به تعویق بیندازم؟

به غیر از این که ممکن است پوسیدگی ریشه پیشرفت کرده و در آینده علائمی مانند درد و ورم و آبسه ایجاد شود، گذشت زمان و پیشرفت پوسیدگی و آلودگی بیش تر ریشه ممکن است سبب شود ریشه ای که در حال حاضر قابلیت بازسازی دارد در آینده دیگر قابل نگهداری نباشد و نیاز به کشیدن و ایمپلنت داشته باشد: به این دلایل تعویق طولانی مدت درمان پیشنهاد نمی شود.

دندانپزشکم به من توضیح داده است که نگهداری ریشه و بازسازی آن با روکش برای من امکان پذیر است، اما بین کشیدن و قراردهی ایمپلنت یا بازسازی دندان خودم مردد هستم. کدام بهتر است؟

به صورت کلی اگر شرایط دندان به نحوی است که می توان بازسازی مناسبی با روکش برای آن انجام داد پیشنهاد ما حفظ دندان طبیعی است. البته نمی توان منکر شد که عوامل مختلفی از جمله شرایط اقتصادی، ترجیح شخصی بیمار، وضعیت پزشکی بیمار و …در تصمیم گیری نهایی بین این دو گزینه موثرند. در این موارد مشاوره حضوری و در نظر گرفتن مجموع شرایط به منظور یافتن مناسب ترین اقدام درمانی توصیه می شود.

نوشته شده توسط دکتر ثنا جباری(متخصص درمان ریشه)